A pandemia golpeou directamente á cultura: museos, festivais, concertos e calquera actividade que implicase unha reunión máis ou menos masiva de xente quedou marcada polas restricións de espazo e aforo. Nesa tesitura atopouse a Cidade da Cultura, centro neurálxico de actividades culturais, co Museo Centro Gaiás ou as Torres Hejduck á espera de novas para desempeñar a súa natureza como espazos destinados a ser contedores de expresións artísticas. Era tempo de experimentar, de acelerar procesos e saír adiante, porque nestas datas, a cultura é unha necesidade case vital. Hoxe entrevistamos a Ignacio Fernández Mojón, responsable de Comunicación e Marketing dá Cidade da Cultura de Galicia dende fai dez anos, para coñecer como foi o camiño da institución estes meses, adaptándose ao medio e á realidade que tocaba vivir, e como expón o futuro máis próximo, co Xacobeo espertándose alén da porta.
Este ano tocou reinventarse. As limitacións de aforo, os peches de grandes espazos, a distancia social… Desde os inicios vós apostatéis pola innovación e a tecnoloxía. Sacando o lado positivo, a pandemia foi unha oportunidade para sacarlle máis partido a estratexias que xa tiñades en marcha? Que nos imos a quedar desta experiencia cando recuperemos a normalidade?
A pandemia obrigounos a reaccionar e reformular os obxectivos de comunicación para este ano. Acordamos que o urxente debería ser seguir conectados co público; comunicar que, malia as dificultades, continuabamos a ser un espazo aberto aos creadores, e inspirar confianza, informando con claridade das medidas implementadas para ser un espazo seguro. Que vai quedar tras a pandemia? Os esforzos en dixitalización, moitos deles xa previstos e agora acelerados (visitas virtuais, videoconferencias, streaming, emisións en vídeo…), constituirán unha tecnoloxía de uso cotiá na actividade da Cidade da Cultura dos próximos anos.
Desde a Cidade da Cultura expuxestes o “se Mahoma non vai á montaña…” e trasladastes a exposición “Nós a nós” ás aulas. Como foi a experiencia? Vedes unha fórmula de éxito a repetir?
A curiosidade, o desexo de aprender segue aí, o virus non acabou con él. Recibimos cada ano unha media de 15.000 estudantes, unha relación cos centros que cumpre xa unha década. Temos unha responsabilidade e debiamos atopar a canle. Neste caso, apostamos por videoconferencias xa que permiten interactuar, manter o diálogo cos guías, o debate, a reflexión colectiva. Non se trata de proxectar un vídeo, senón de explorar xuntos. O resultado é estupendo. Está a permitir mesmo que pequenas escolas ou centros de fóra de Galicia, que doutro xeito terían dificultades para viaxar a Santiago, se acheguen ás exposicións.
Para as actividades con centros educativospostamos por videoconferencias xa que permiten interactuar, manter o diálogo cos guías, o debate, a reflexión colectiva.
Un dos vosos obxectivos fundamentais é ser un punto de conexión de persoas, onde a presenza física é moi importante. Como se pode crear un auténtico vínculo emocional co público a través das experiencias culturais en liña?
Neste momento estamos experimentando. Ser capaces de transmitir a emoción dos proxectos culturais a través da tecnoloxía é un desafío. Sabemos que é imprescidible a bidireccionalidade.
Non se trata de pensar nas audiencias como alguén pegado a pantalla, senón convidalo a actuar. No Día da Danza, cando estabamos confinados, lanzamos por redes un convite para expresarse e o resultado foi asombroso. Non había premio, non había máis recompensa que o pracer de bailar. A resposta foi abraiante. Libres ou confinados, a necesidade de cultura está aí so temos que ofrecer as pontes para facilitar o acceso.
Libres ou confinados, a necesidade de cultura está aí so temos que ofrecer as pontes para facilitar o acceso.
Para que unha experiencia, presencial ou online, ademais de auténtica sexa única e memorable debe ser compartida con outros. Como estades a articular no voso plan estratéxico o novo papel que tomaron as redes sociais?
As redes sempre xogaron un papel protagonista na nosa comunicación, apostando desde o principio por unha xestión profesional, mesmo cando esto non era tan habitual. Esforzámonos por producir contidos de calidade, apoiándonos no deseño, nas linguaxes audiovisuais, na ilustración, nas animacións, etc… O único xeito de ter impacto nun escenario saturado de información e producir mensaxes que aporten valor e sexan atractivas. A través das redes construímos comunidade, escoitamos e aprendemos que agarda o público de nós.
Conectades persoas, pero tamén ao público co privado: institucións, patrocinadores, profesionais da cultura, empresas de sectores diversos… É quizá ese traballo o máis complicado? Como conseguides que todos os entes aprovéitense da proxección da cultura galega?
Temos a fortuna de contar con moitos colaboradores, institucións, empresas ou colectivos que comparten a paixón pola cultura galega. Desde Comunicación atopamos nestas alianzas oportunidades excepcionais para traballar xuntos, sempre desde a humildade, a lealdade e o entusiasmo. O Gaiás, con apenas dez anos de vida, ten moito que aprender dos seus socios, algúns deles con décadas de experiencia e cos que é un privilexio levar a cabo proxectos en común.
Miramos ao futuro e inevitablemente vemos o Xacobeo 21 como gran fito do ano que vén. Como se planifica un Ano Santo cargado de tantas incógnitas? Pódesnos adiantar algo do que está por vir?
A Xunta ten anunciado que seremos un dos espazos do Xacobeo. Acolleremos, por exemplo, Galicia futura, a gran exposición para ese ano. Pero ademais existen outros proxectos en marcha. Agora mesmo temos nas Torres Hejduk unha intervención artística sobre experiencias no Camiño durante a pandemia. E existen outras iniciativas a punto de darse a coñecer. O Gaiás non só está en Compostela, senón que a propia Vía da Prata circula paralela ao monte.
A Xunta ten anunciado que seremos un dos espazos do Xacobeo. Acolleremos Galicia futura, a gran exposición para ese ano
Crees que o sector da cultura resistirá o envite da pandemia? Sairá reforzado, como apuntaba que ocorrería durante o confinamento?
Por difíciles que sexan as circunstancias, seguiremos a ofrecer cultura, seguiremos sendo un espazo para que artistas, actores, bailaríns, escritores, para que os creadores desenvolvan e mostren os seus traballos. Se as medidas sanitarias non permiten aos escolas acudir ao Museo, por exemplo, seremos nos os que conectaremos con eles nas aulas a través de videoconferencias. Atoparemos sempre o xeito. Os meus compañeiros traballan a reo cada día para facelo nas mellores condicións de seguridade e, nós en Comunicación, buscaremos cada día canles creativas para seguir conectados.
